Nowy Dwór
|
UNIQ4a4574ea2518e101-googlemap-00000000-QINU |
| Nowy Dwór na mapie |
|---|
Nowy Dwór (dawn. niem. Neuhöfen) – wieś na Powiślu Polsce położona w powiecie kwidzyńskim, w gminie Kwidzyn.
Spis treści[ukryj] |
Historia
Już w 1338 roku był tu dwór biskupi, wzmiankowany pod łacińską nazwą Nova Curia (Nowy Dwór), potem zaś znany pod nazwą niemiecką - Neuhof. Być może stąd pochodzili ławnicy kwidzyńscy Mikołaj Nühowf (w 1393 roku) i Hannus Nuhoff (w roku 1406). W tymże czasie świadkiem w procesie kanonizacyjnym Błogosławionej Doroty była Dorota, żona Pawła Basera z Nowego Dworu. W 1414 roku biskupim włodarzem w Nowym Dworze był Mikołaj Kluger.
We wrześniu roku 1454 biskup Kaspar skarżył się wielkiemu mistrzowi, że zaciężni polscy i związkowi uprowadzili bydło z Nowego Dworu. Na domiar złego oddział krzyżacki ze Sztumu zabrał poddanym biskupa konie, bydło i inny dobytek. Oprócz spustoszeń wojennych Nowy Dwór dotknęły także powodzie, które zalewały tereny żuławne. Folwark biskupi wówczas opustoszał.
Wieś lokowano na nowo w 1584 roku. Powstał tu również folwark. Dalsze losy Nowego Dworu były podobne do dziejów innych wsi nadwiślańskich. W 1885 roku na 640 ha mieszkało 198 osób, w roku 1905 - 211, w roku 1910 - 235, a w roku 1933 wieś liczyła 318 mieszkańców. W roku 1939 Nowy Dwór zamieszkiwało 250 osób, było tu 61 gospodarstw domowych.
Zmiana dotychczasowej nazwy Neuhöfen na Nowy Dwór ustalona została Rozporządzeniem Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946r. (Monitor Polski Nr 142, poz. 262).
Po 1945 roku zbudowano we wsi wiele domów mieszkalnych i budynków gospodarczych. Powstał też POM. W 1974 roku były tu: ośmioklasowa szkoła podstawowa, do której uczęszczało 131 uczniów, i w której pracowało dziewięciu nauczycieli, wiejska świetlica i klub "Ruchu". W 1970 roku w Nowym Dworze mieszkało 238 osób.
Ciekawostki
W przez wiele lat w sąsiedztwie nasypu kolejowego w Nowym Dworze składowane były elementy wojskowego tymczasowego mostu kolejowego będące częścią zlokalizowanego w tym miejscu Obiektu KW.
"W roku 1964 opracowano projekt "obiekt KW". W roku 1965 wykonano roboty ziemne wg. tego projektu. Istniejące nasypy ziemne od strony Opalenia i Kwidzyna obniżono do niwelety wału przeciwpowodziowego. Jednocześnie dodano nasypy ziemne odchodzące łukami w bok od istniejącej osi lini kolejowej. W rejonie tym odbywały się manewry wojsk Układu Warszawskiego. Strategiczna przeprawa przez Wisłę miała się odbywać w warunkach wojennych po zbudowanym w ciągu 24 godzin, kolejowym moście pontonowym. "Obiekt KW" to właśnie kryptonim projektu przystosowującego ten teren do takiego przeznaczenia."
Galeria
Dawny dworzec. Fot. Drosik
Stacja Nowy Dwór. 11 marzec 2001. Fot. Lyck
Elementy tymczasowego mostu wojskowego. 11 marzec 2001. Fot. Lyck
Szyld z dworca kolejowego Nowy Dwór. Fot. Martin
Teraźniejszość
Stan ludności wsi na dzień 31 grudnia 2007 roku wynosił: 324 osoby.
Sołtys (2012): Jerzy Delewski
Nowy Dwór 24
82-500 Kwidzyn
tel. 55 261 67 26
Zapisy nazewnictwa
- 1338 - Nova Curia (UBP)
- 1414 - Nuwen Houfe (UBP)
- 1575 - Neuhofen (UBP)
- 1617 - Neuhöfen (ZtM)
- 1790 - Neuhoffen (Srt)
- 1886 - Neuhoefen (SG)
- 1945 - Neuhöfen (R)
- 1951 - Nowy Dwór (R)
- inne spotykane formy (Noca Curia, Heuhof, Neuhöffen, Neuhöfchen, Nowy Dwór Kwidzyński)
Zobacz też
Wykaz miejscowości powiatu kwidzyńskiego
Źródła
- Kwidzyn. Z dziejów miasta i okolic
- artykuł Nowy Dwór w Wikipedii, licencja: GNU FDL,autorzy.
- http://www.westpreussen.de/
- Monitor Polski - Rocznik 1946 Nr 142
- Koleje Żelazne. Tomasz Pluciński
|
