Klasztorek

Z Kwidzynopedia - encyklopedia e-kwidzyn

Klasztorek na mapie
UNIQ3fce8d7a3054b5cd-googlemap-00000000-QINU

Klasztorek - lata 20-te XX w.

Klasztorek (dawn. niem. Klösterchen) - wieś położona w powiecie kwidzyńskim, w gminie Gardeja.

Spis treści

1 Historia
2 Teraźniejszość
3 Ciekawostki
4 Zapisy nazewnictwa
5 Zobacz też
6 Źródła
7 Galeria

Historia

Najstarsze ślady pochodzą z wieku IX – XI, co pozwala przypuszczać, że już w tym okresie istniała tutaj osada słowiańska. W XII – XIII wieku istniał tutaj także gród i podgrodzie przy drodze łączącej Ziemię Chełmińską z Dzierzgoniem. W XIII, XIV wieku kompleks ten określało się jako Werene. W 1285 roku Dietrich II Stange uzyskał w Pomezanii ok. 1 tyś łanów na prawie chełmińskim, podzielone na 4 części. Po licznych podziałach rejon Klasztorka odziedziczył jego syn Dietrich III Stange (1326-1344). Po nim Pilgrim, następnie znowu Dietrich i Erkenbrecht. Z roku 1326 pochodzi zapis Klasztorek (Clostirchin), a w 1435 roku wymieniana jest postać Wilhelma z Klasztorka. Od 1440 roku 25 łanów w dobrach klasztorskich posiadał Ścibor Bażyński von Baysen Wartym odnotowania jest fakt, że w XV wieku w majątku brata przebywał Jan Bażyński, późniejszy polski gubernator Prus. Po śmierci Ścibora w 1480 roku Klasztorek odziedziczył jego syn – Mikołaj Bażyński – wojewoda malborski (zmarł w 1503 roku). Po nim Klasztorek objął biskup Hiob von Dobeneck, który przekazał go swojemu bratu Jakubowi. Pretensje ze strony rodu Bażyńskich nie przyniosły powodzenia i wieś pozostała w rękach rodziny von Dobeneck. W 1568 Friedrich von Dobeneck miał 13 łanów, sołtys 4 łany, 4 chłopów po 2 i 1 chłop – 3 łany. Wymienia się także karczmarza, kowala, rybaka, pasterza, 3 ogrodników oraz czeladź służebną i parobków. 10 lat później istniały 2 folwarki: jeden należał do Jonasa von Dobenecka i liczył 10 łanów, a drugi do Friedricha von Dobenecka – obejmował 7 łanów.

Po wojnach szwedzkich pozostały tutaj duże zniszczenia, a młyn nie został odbudowany.

W wieku XVII Klasztorek należał do von Heydecków. Na skutek licytacji, właścicielami w roku 1693 stali się von der Groebenowie. Tym samym stał się częścią majątku Nowa Wioska. W 1717 roku Klasztorek zajmował powierzchnię 34, a w 1775 - 35 łanów. W 1778 roku we wsi było 19 dymów. Poza tym istniała tutaj także osada i folwark Klasztorne (Klostersee) z młynem (Klostermühle). Począwszy od XIX wieku aż do roku 1945 klasztorek dzielił losy Nowej Wioski. Istniała tutaj także 1-klasowa szkoła podstawowa. W roku 1905 osadę zamieszkiwało 113, a w 1910r. - 105 mieszkańców. W roku 1939 Klasztorek liczył 455 mieszkańców i 103 gospodarstwa domowe. W tym czasie też, na gruntach wsi powstał niewielki cmentarz ewangelicki.

Po wojnie zmiana dotychczasowej nazwy Klösterchen na Klasztorek ustalona została Rozporządzeniem Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 9 grudnia 1947r. (Monitor Polski nr 014, poz. 55).

Po II Wojnie Światowej osiedlili się tutaj podoficerowie Wojska Polskiego, którzy przeszli szlak od Lenino do Berlina. 3 lata po wojnie otwarta została szkoła podstawowa z 4 klasami. W połowie lat 60tych XX wieku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne. Wówczas powstało tutaj centrum kulturalno – rekreacyjne z zagospodarowaną hydrofornią. W roku 1965 wieś została włączona do Zespołu Gospodarstw Rolnych Nowa Wioska. Część gospodarzy indywidualnych przeniosła się do innych wsi, a pozostali podjęli racę w PGR. W 1970 roku do czteroklasowej szkoły uczęszczało dwudziestu uczniów. W tymże roku Klasztorek liczył 140 mieszkańców. W latach 1975-1998 wieś leżała w granicach województwa Elbląskiego. W 1990 roku ośrodek wczasowy Zakładu Elektrotechniki Motoryzacyjnej sprywatyzowano.

Teraźniejszość

W 2000 roku wieś liczyła 168 mieszkańców, 7 lat później – 143.

W Klasztorku działa klub sportowy „MKS Balaton Klasztorek”

Ciekawostki

Na jeziorze Klasztornym istnieją wyspy, które stały się miejscem wykopalisk. Odkryto m.in. grodziska słowiańskie. Jedno z nich (na wyspie Północnej) – strażnicze – pochodzi z okresu wczesnego średniowiecza. Zbudowane było w kształcie owalnym, otoczone podwójnym wałem i fosą.
Na półwyspie znajdują się ruiny kościoła z bloków granitowych i cegieł( 12 x 14m ) wzniesionego około XIII wieku i zburzonego w czasie wojny trzynastoletniej. U stóp wzniesienia znaleźć można pozostałości cmentarza ewangelickiego.