Wisła

Widok na Wisłę, na odcinku Korzeniewa. Fot. Drosik

Wisła - najważniejsza i najdłuższa rzeka Polski i największa rzeka w zlewisku Morza Bałtyckiego. Długość Wisły wynosi 1047 km. Źródła rzeki znajdują się na wysokości 1106 m n.p.m., na zachodnim stoku Baraniej Góry w Beskidzie Śląskim (Biała i, uznawana za pierwotne źródło, Czarna Wisełka). Zasadniczy kierunek biegu Wisły jest południkowy. Średni przepływ roczny (przy ujściu rzeki) wynosi 1054 m³/s, a maksymalna różnica stanów wody - 10 m.

W starożytności Wisła była znana i opisywana przez geografów jako Vistula, i choć pochodzenie nazwy jest nieznane wiadomo, że nie jest ono słowiańskie. Jej etymologię można jednak wywieść od słów: "wi" - wieść, prowadzić i "sklo" - prasłowiańska nazwa bursztynu (jantaru).

Do XIV wieku ujście Wisły dzieliło się na główne wschodnie ramię Wisłę Elbląską i mniejsze zachodnie ramię Wisłę Gdańską. Od roku 1371 głównym ramieniem staje się Wisła Gdańska. Po powodzi w 1840 roku tworzy siędodatkowe ramię Wisła Śmiała. W latach 1890-1895 wykonano przekop koło Świbna.

W historii dochodziło wielokrotnie do katastrofalnych powodzi, m.in. w latach: 1813, 1844, 1888, 1934, 1960. Aby im zapobiec powstały zbiorniki retencyjne na dopływach w górnym biegu rzeki, w niższych partiach jest kanalizowana (koło Krakowa; planowane są także stopnie wodne w Wyszogrodzie, Płocku, Ciechocinku, Solcu Kujawskim, Chełmnie, Opalenicy i Tczewie), a w odcinku środkowym postępuje regulacja, jednak całościowa regulacja jest oprotestowywana jako zagrożenie dla unikalnego na skalę Europy środowiska naturalnego. _______________________________________________________________________________________

Bieg Wisły umownie dzieli się na 3 odcinki:

• górny, od źródeł do Sandomierza,
• środkowy, od Sandomierza do ujścia Narwi z Bugiem,
• dolny, od ujścia Bugu do ujścia do Bałtyku.

Ważniejsze dopływy prawobrzeżne od źródeł do ujścia:

Ciekawostka - Rzeka Wisła na starej fotografii stereoskopowej zrobionej w jednym z zakładów fot. w Marienwerder

• Soła

• Skawa

• Raba

• Dunajec

• Wisłoka

• San

• Wieprz

• Narew z Bugiem

• Brok

• Skrwa

• Drwęca

Ważniejsze dopływy lewobrzeżne od źródeł do ujścia:

Wisła na wysokości Korzeniewa - pocztówka z 1940 roku

• Przemsza

• Nida

• Kamienna

• Pilica

• Nidzica

• Bzura

• Brda

• Wda

• Wierzyca

Zbiorniki na Wiśle:

• Wisła Czarne

• Zalew w Wiśle Nowej Osadzie

• Jezioro Goczałkowickie

• Jezioro Włocławskie

Źródło

• http://www.zgapa.pl
• zbiory prywatne