Pałatyki
UNIQ6bb5f1cd50bc05d2-googlemap-00000000-QINU |
Pałatyki na mapie |
---|
Pałatyki także Stadnina (dawn. niem. Waldhof) - osada w powiecie kwidzyńskim, w gminie Prabuty należąca do sołectwa Stańkowo.
Spis treści |
Historia
Niemiecka nazwa osady pochodzi od jej położenia w głębi lasu nad Liwą, polska zaś nazwa Stadnina jest nazwą powojenną i pochodzi od istniejącej tu przed 1945 rokiem stadniny.
Gospodarstwo Stadnina, to dawny folwark położony około 2,0 km od Stańkowa, w lesie, w pobliżu rzeki Liwy.
W 1858 roku folwark nabył Friedrich Schrader i do 1877 roku należał on do majątku Stańkowa. Jego obszar wynosił 1500 mórg, w tym 1000 mórg ziemi uprawnej i 500 mórg lasu.
W 1877 roku Stańkowo zostało sprzedane, a Waldhof stał się rodową siedzibą.
Powstał tu pałac (Gutshaus) w stylu angielskich rezydencji wiejskich (tzw. neogotyk windsorski). Założono hodowlę koni wyścigowych. Dla nich wybudowano plac treningowy i 20 morgowy tor wyścigowy, położony w pobliżu gospodarstwa, w lesie.
Po śmierci F. Schradera majątek przejął Richard Elz. Po nim w 1910 roku folwark nabył Wilhelm Rink. Jego żona Else posiadała ponad 100 uli. Pałac znany był w tym czasie z wystawnych przyjęć i bali.
Zabudowania folwarku zlokalizowane były po wschodniej stronie obszernej polany, na skraju lasu. Składały się one z kilku budynków, wśród których skalą i architekturą wyróżniała się siedziba właściciela majątku. Obok niej rozciągał się park przechodzący w naturalny drzewostan leśny. Środek polany zajmowały dwa dużych rozmiarów, budynki gospodarcze – stajnie.
Folwark posiadał cmentarz, prawdopodobnie z drugiej połowy XIX wieku. Zlokalizowano go w lesie, po północno – wschodniej stronie drogi leśnej, w odległości około 100 metrów na wschód od zabudowań skrajnych folwarku. Dziś nie pozostał po nim ślad. Nagrobki całkowicie zlikwidowano, drzewostan zaś w charakterze starego lasu mieszanego uniemożliwia wydzielenie drzew komponowanych.
Pałatyki należały do majątku Grażymowo (dawn. niem. Grasnitz). W roku 1905 roku osadę zamieszkiwało 89 mieszkańców.
Zmiana dotychczasowej nazwy Waldhof (dawn. pow. suski) na Stadnina ustalona została Zarządzeniem Ministra Administracji Publicznej z dnia 15 grudnia 1949r. (Monitor Polski nr 008, poz. 76).
Po II wojnie światowej przepiękny niegdyś pałac zamieszkiwało kilka rodzin i popadł on w ruinę. W latach 70.XX wieku został rozebrany z przeznaczeniem na cegły. Pozostał jedynie fragment ściany obwodowej. Park praktycznie nie istnieje. Po zabudowie gospodarczej – stajniach – pozostały ślady fundamentów.
Obecnie zabudowa składa się z kilku budynków mieszkalnych wzniesionych w okresie powojennym.
Zapisy nazewnictwa
- Gestüt Waldhof
- Vorwerk Waldhof
- Waldhof
- Stadnina
- Pałatyki
Zobacz też
Wykaz miejscowości powiatu kwidzyńskiego
Źródła
- Przewodnik po Powiślu. Powiat Kwidzyński 2007
- http://www.westpreussen.de/
- Monitor Polski - Rocznik 1950 Nr 008
|